İlk çağlarda basit mekanizmalar və alətlərlə başlayan texnologiya, sanayi inqilabı ilə birlikdə makinələşmə və çox daha kompleks sistemlərin ortaya çıxmasına səbəb olmuşdur. Bilgisayar və kommunikasiya texnologiyalarının sürətli inkişafı isə son əsrlərdə həyatımızı tamamilə dəyişdirib, dünya əmək bazarını, əlaqələri və təhsili yenidən təşkil etmişdir.
Texnologiyanın tarixində 10 əsas hadisə:
1. Yangın: İlk texnoloji inkişaf kimi qəbul edilən hadisələrdən biri, insanların yanğını idarə etməyə və istifadə etməyə başlamasıdır. Bu, isti qidalanma və təhlükəsizliyin təmin edilməsi üçün kritik bir addımdı.
2. Tərəqqi kimi İlk Alətlər: Daş dövründə, insanlar ilk alətləri – daş baltalar və s. – istifadə etməyə başladılar, bu da texnoloji tarixində əsaslı bir addım idi.
3. Qədim Misir və Qalxan Texnologiyası: Misir hökmdarlığı, su nəqliyyatı üçün su kanallarını və körpü sistemlərini inşa etdi. Bu, tarım və infrastruktur üçün əhəmiyyətli bir texnoloji tərəqqiydi.
4. Mətbəənin yaranması: 15-ci əsrdə Yohann Qutenbergin mətbəəni icad etməsi ilə kitabların kütləvi çap edilməsi mümkün oldu, bu da mədəniyyətin daha geniş yayılmasına imkan verdi.
5. İncəsənət Dövrü və Yenidənqurma: 18-ci əsrdə Sənaye inqilabı, məhsulun daha sürətli və sərbəst istehsalını təmin etdi, bu da dünya iqtisadiyyatını dəyişdirdi.
6. Elektrik Enerjisinin İstifadəsi: 19-cu əsrdə elektrik enerjisi ilə işləyən aydınlatma, kommunikasiya və digər texnoloji inkişaflar baş verdi.
7. İnternetin Yaranması: 20-ci əsrdə, ARPA-NET (İnternetin əsası) yaradıldı və bu, dünya miqyasında əlaqə və məlumat paylaşımında müstəsna bir dövranın başlanğıcını təşkil etdi.
8. Mobil Texnologiyaların Gəlişi: 21-ci əsrdə smartfonlar və tablet kompüterlərin populyarlığı, mobil əlaqələndirmə və texnologiyaların hər kəs tərəfindən istifadəsi üçün əsas oldu.
9. Süni İntellektin İnkişafı: Süni intellekt və maşın öyrənmə texnologiyalarının inkişafı, məlumatları işləmə və problem həll etmə üçün yeni imkanlar yaratdı.
10. QR Kodların İcadi və Digər Texnoloji İnkişaflar: QR kodları, əməliyyatları sürətləndirmək və məlumat paylaşımını asanlaşdırmaq üçün əsaslı bir yenilikdir. Digər inkişaflar, biotexnologiya, quantum kompüterlər və s. kimi sahələrdə baş verir.
Aysel Məmmədli
Vətən Naminə Mətbuat Xidməti
