Zəka İnkişaf Oyunları oynamaq zəkanı yaxşılaşdırırmı?
Uşaq inkişafı üzrə ekspertlər və pedaqoqlar vurğulayırlar ki, oyunlar uşaqlar üçün yemək qədər vacibdir! Oyun, boşalma zamanı uşağın daxili dünyasını əks etdirdiyi, təxəyyül və zəka səviyyəsini inkişaf etdirdiyi ən mühüm vasitədir. Təbii ki, bununla bağlı yüzlərlə müxtəlif oyunlardan danışmaq olar.
İnformasiya sistemlərinin inkişafı ilə idrak inkişafı ilə bağlı oyunlar yeni bir ölçü qazanmış və uşağın beyin inkişafına təsirli ola biləcək vur-tut oyunları hazırlanmışdır. Türkiyədə bir ilk olan və xidmətə başladığı ilk illərdə 100.000-dən çox ailənin seçimi olmağı bacaran MentalUP Beyin İnkişaf etdirmə Oyunları bu mövzuda ən yaxşı nümunə kimi göstərilə bilər.
Oyunların və oyunlaşdırmanın uşaqlara həvəsləndirici təsirini nəzərə alaraq, məktəblərdə uşaq inkişafı dərsləri öyrədici oyunlar şəklində tətbiq edilir.
Biz adətən məktəb yaşlı uşaqlardan danışırıq, bəs 2 yaşlı uşağın zəkasının inkişafı üçün nə etmək lazımdır, 3 yaşlı uşağın zəkasının inkişafı üçün nə etmək lazımdır? Mümkün qədər çox suala cavab verməyə çalışırıq. 2-3 yaşlı uşaqların beyin inkişafına təsir edən ən mühüm amillər bunlardır:
Yemək vərdişləri,
Yuxu rejimi,
Oyun kimi sıralana bilər.
Körpələrdə beyin inkişafının geriliyi zaman zaman fiziki əlamətlərlə özünü göstərə bilər. Məsələn, barmaqlarda, qulaqlarda, saçlarda və buna bənzər fiziki nahiyələrdə pozğunluqların olması uşağın ana bətnində müxtəlif problemləri olduğunu göstərə bilər. Təbii ki, bütün fiziki pozğunluqlar beyinlə əlaqəli deyil. Bu sadəcə bir ipucudur, lakin bir mütəxəssislə məsləhətləşmə tələb oluna bilər.
Uşağın intellekt inkişafının 15-18 yaşa qədər davam etdiyini dedik, ancaq xatırladaq ki, bu yaşda tam bitmir. Beyin inkişafı çox az da olsa, yetkinlik dövründə baş verə bilər. Buna görə də “Beyin inkişafı neçə yaşa qədər davam edir?” sualına dəqiq cavab vermək mümkün deyil. Mütəxəssislər izah edirlər ki, böyüklərdə beyin inkişafı orta hesabla 30 yaşa qədər davam edə bilər. Beyin inkişafı üçün lazım olan qidalar və ya beyin inkişafı üçün nələr edilməsi lazım olduğu barədə şüurlu olmaq lazımdır. Mütəxəssislərin sözləri ilə desək, böyüklərdə beyin inkişafı 30 yaşında başa çatsa da, mövcud zehni bacarıqları qorumaq üçün beyin məşqlərini davam etdirmək lazımdır. Yəni “Beynin inkişafı üçün nə etmək lazımdır?” Suala günün texnologiyasına və şərtlərinə uyğun olaraq yeni cavablar da tələb oluna bilər. Bu onu göstərir ki, metodlar zamanla dəyişsə belə, beyin məşqlərinin əhəmiyyəti həmişə qalıcıdır.
Həlimə Əliyeva
