Suriya Vətəndaş Müharibəsi və Suriyadakı Vəziyyət: Suriyadakı vətəndaş müharibəsi müxtəlif yerli, regional və beynəlxalq aktorlar arasında mürəkkəb mübarizənin şahidi oldu. Əsəd rejimi, onun Rusiya, İran və Hizbullah kimi tərəfdarları ilə müxalif qruplar, İŞİD və digər ekstremist qruplar arasında münaqişə milyonlarla insanın didərgin düşməsi və humanitar böhranla nəticələnib. Son zamanlar Əsəd rejimi əhəmiyyətli qazanclar əldə edib və nəzarət sahəsini genişləndirib, lakin ölkənin yenidən qurulması və sabitliyi qeyri-müəyyən olaraq qalır.
İran və Nüvə Sazişi: 2015-ci ildə İranla imzalanan nüvə sazişi İranın nüvə proqramını məhdudlaşdırmaq məqsədi daşıyırdı. Lakin ABŞ-ın 2018-ci ildə sazişdən birtərəfli qaydada çıxması və sanksiyaların bərpası İranın müqavilənin şərtlərindən qismən çıxmasına səbəb olub. Bu vəziyyət regionda gərginliyi artırdı və İranın nüvə fəaliyyətinə yenidən başlaması ehtimalını artırdı.
Fələstin-İsrail Münasibətləri: Fələstin və İsrail arasındakı münaqişə uzun bir tarixə malikdir və son illərdə də davam edir. İsrailin Fələstin ərazisinə genişlənməsi və fələstinlilərə qarşı zorakılıq etməsi bölgədə gərginliyi artırır. Son zamanlar Qüdsün statusu, İsrailin məskunlaşma siyasəti və HƏMAS ilə münaqişələr kimi məsələlər ön plandadır.
Yəmən Vətəndaş Müharibəsi: Yəməndəki vətəndaş müharibəsi Səudiyyə Ərəbistanının başçılıq etdiyi koalisiyanın husi üsyançılarına qarşı müdaxiləsi ilə davam edir. Bu münaqişə Yəmən xalqını humanitar böhranla üz-üzə qoyub. Husi üsyançıları Səudiyyə Ərəbistanı və digər Körfəz ölkələrinə hücumlar edərək, regionda geniş qeyri-sabitlik yaradıblar.
Türkiyənin Bölgədəki Rolu: Türkiyə Suriya və İraqda genişmiqyaslı hərbi əməliyyatlar keçirib və bölgədə təsirli bir aktyora çevrilib. Liviyaya hərbi və siyasi müdaxilə edərək bölgədəki qüvvələr balansına da təsir etdi. Lakin bu müdaxilələr Türkiyənin artan regional və beynəlxalq ictimaiyyətlə gərginliyi ilə üzləşməsinə səbəb olub.
Aysel Məmmədli
Vətən Naminə Mətbuat Xidməti
