Azərbaycanda təhsil sistemi, zəngin və müxtəlif bir tərəqqi baxımından diqqət çəkən bir tarixi olan gələnəkəl təhsil məktəbləri və yüksək təhsil müəssisələri olmaqla ehtiyatlı bir bərpa dönəmi keçirir. Bu sistem geniş bir təhsil yelpazəsinə malikdir və həm də digər ölkələrdəki təhsil standartları ilə uyğunlaşmağa çalışır.
Azərbaycanda təhsil iki dərəcəlidir: əsas təhsil (orta təhsil) və yüksək təhsil. Əsas təhsil 7 illik məktəbi təhsil dövründən ibarətdir. Bu dövr 7 yaşından 14 yaşına qədər olan uşaqları özündə birləşdirir. Əsas təhsil proqramları, əsas məktəblərdə müəyyən fənnləri (matematika, riyaziyyat, rəqəmlər, dil və s.) öyrədərək təhsil alırlar.
Yüksək təhsil üçün təklif olunan çoxsaylı imkanlar var. Bu, universitetləri, kollec və digər təhsil müəssisələrini daxil edir. Ən nüfuzlu təhsil müəssisələri arasında Bakı Slavyan Universiteti, Azərbaycan Dövlət Iqtisad Universiteti və Azərbaycan Dövlət Universiteti var. Bu müəssisələr geniş bir təhsil sahəsində proqramlar təklif edir və müxtəlif sahələrdə təhsil alan tələbələr üçün bir çox fərsətlər yaradır.
Azərbaycanın təhsil sistemi, Məktəbə Hazırlıq (5 yaşdan 6 yaşa qədər), əvvəlki təhsil (6 yaşdan 14 yaşa qədər), orta təhsil (15 yaşdan 17 yaşa qədər), ali təhsil (18 yaşdan yuxarı) dərəcələrindən ibarətdir. Bu təhsil dərəcələrinə uyğun olaraq, fərqli təlim proqramları tətbiq olunur.
1. **Məktəbə Hazırlıq (5 yaşdan 6 yaşa qədər)**: Bu dövr, uşaqların məktəbə hazırlanması üçün əsas təlim proqramını təşkil edir. Əsas məqsəd, ədəbiyyat, riyaziyyat, rəqəmlər və hərflər, ictimai mədəniyyət və təməl incəsənət kimi sahələrdə əsaslı təhsil almalarını təmin etməkdir.
2. **Əvvəlki Təhsil (6 yaşdan 14 yaşa qədər)**: Bu dərəcədə uşaqlar 6 yaşında məktəbə başlayır və 9-cu sinifədə qədər təhsil alırlar. Bu dövr ərzində, müxtəlif sahələrdə təlim proqramları tətbiq olunur, əsas fənlər (riyaziyyat, ədəbiyyat, təbii elmlər), incəsənət və idman kimi sahələr əsaslı diqqətə layiqdir.
3. **Orta Təhsil (15 yaşdan 17 yaşa qədər)**: Bu dərəcədə təhsil alanlar, 10-cu ila 12-ci sinifləri əhatə edir. Bu dövr ərzində tələbələr daha spesifik sahələrdə (müxtəlif fənlər, həndəsə, incəsənət və s.) dərinləşir və genişlənmiş təlim proqramları ilə təmin edilir.
4. **Ali Təhsil (18 yaşdan yuxarı)**: Ali təhsil dərəcəsi, bakalavr, magistr, doktorantura və tədqiqat işləri daxil olmaqla tələbələrə geniş perspektiv təklif edir. Bu dərəcədə təhsil alıb əldə etmək üçün müxtəlif universitet və institutlara qəbul olunmaq lazımdır.
Təhsilin hər dərəcəsində fərqli təlim proqramları və müfredatlar tətbiq olunur. Bu, ölkədə təhsilin müasir tələblərə cavab verməsini və tələbələrin müxtəlif sahələrdə təcrübə və bilik qazanmalarını təmin edir.
Aysel Məmmədli
Vətən Naminə Mətbuat Xidməti
