Suprematizm 1915-ci ildə rus rəssamı Kasimir Maleviç tərəfindən ortaya çıxan sənət hərəkatıdır. Bu hərəkat ənənəvi sənət anlayışına qarşı çıxdı və rəng və həndəsi formaların üstünlük təşkil etdiyi mücərrəd sənət anlayışını müdafiə etdi.
Maleviçin “Ağ Meydan” tablosu bu hərəkatın simvoluna çevrildi. Bu rəsm heç bir əşya və ya fiqur olmayan yalnız ağ kvadratdan ibarətdir. Maleviç bu formanı “supremat” adlandırdı və onu sənətin əsas elementi kimi qəbul etdi.
Suprematizmin əsas fəlsəfəsi iddia edir ki, incəsənətin dünyadakı reallıqla heç bir əlaqəsi yoxdur, yalnız rəng, forma və xətlərin yaradıcı birləşməsindən yaranan mücərrəd strukturlar vacibdir. Rəssamlar cisimləri rəngləmək əvəzinə bu mücərrəd strukturlardan istifadə edərək duyğu və düşüncələrini ifadə etməyə çalışmışlar.
Suprematist əsərlərdə tək rənglərdən və sadə həndəsi formalardan istifadə edilmişdir. Maleviçdən başqa, El Lissitzky, Aleksandr Rodçenko və Kazimir Maleviçin tələbəsi Olqa Rozanova kimi digər rus rəssamları da hərəkata qoşuldular.
Suprematizm sovet rəssamları arasında çox populyarlaşdı. Sovet hökuməti bu hərəkatı birtəhər öz nəzarətində saxlayıb, ondan “inqilabi” sənət hərəkatı kimi istifadə edirdi. Lakin suprematizm zaman keçdikcə başqa ölkələrdə də öz təsirini göstərmiş və müasir incəsənətin inkişafında mühüm rol oynamışdır.
Həlimə Əliyeva
Vətən Naminə Mətbuat Xidməti
