O, sosial vəziyyətləri anlamaq, emal etmək və naviqasiya etmək üçün cavabdeh olan beyin bölgələrinin və zehni funksiyaların kompleks şəbəkəsini əhatə edir.
Sosial beynin əsas aspektlərinə aşağıdakılar daxildir:
Ağıl nəzəriyyəsi: Ağıl nəzəriyyəsi inanclar, niyyətlər, istəklər və duyğular kimi psixi vəziyyətləri özünə və başqalarına aid etmək bacarığıdır. Bu, fərdlərə başqalarının davranışlarını başa düşməyə və proqnozlaşdırmağa, duyğuları tanımağa və təcrübələri ilə empatiya qurmağa imkan verir.
Empatiya: Empatiya başqalarının hisslərini anlamaq və bölüşmək qabiliyyətidir. Bu, yalnız başqa bir insanın duyğularını tanımaq deyil, həm də digər insanın hisslərinə oxşar və ya əlaqəli emosional reaksiyaya sahib olmaqdan ibarətdir.
Emosional Tənzimləmə: Sosial beyin eyni zamanda emosional tənzimləmədən məsuldur, bu da emosiyaların idarə edilməsini və sosial vəziyyətlərdə müvafiq reaksiya verməsini əhatə edir.
Sosial qavrayış: Sosial qavrayış üz ifadələri, bədən dili və səs tonu kimi sosial siqnalları şərh etmək və anlamaq prosesinə aiddir. Bu, fərdlərə başqalarının duyğularını və niyyətlərini ölçməyə imkan verir.
Güzgü neyronları: Güzgü neyronları, həm bir şəxs bir hərəkəti yerinə yetirəndə, həm də başqa birinin eyni hərəkəti yerinə yetirdiyini müşahidə etdikdə atəş açan bir növ beyin hüceyrəsidir. Onların başqalarının hərəkətlərini və duyğularını anlamaqda və təqlid etməkdə həlledici rol oynadıqları düşünülür.
Sosial qərarların qəbulu: Sosial beyin həmyaşıdların təzyiqi, qrup dinamikası və sosial normalar kimi sosial amillərdən təsirlənən qərar qəbuletmə proseslərində iştirak edir.
Sosial Öyrənmə: İnsanlar müşahidə və başqaları ilə qarşılıqlı əlaqə yolu ilə bilik və bacarıqlar əldə etməyi əhatə edən sosial öyrənmə üçün diqqətəlayiq qabiliyyətə malikdirlər.
Bağlanma və Sosial Bağlanma: Sosial beyin də valideynlər və uşaqlar, romantik tərəfdaşlar və yaxın dostlar arasında olan sosial bağların formalaşmasında və saxlanmasında rol oynayır.
Sosial nevrologiya sahəsində araşdırmalar beynin sosial məlumatları necə emal etdiyini və inteqrasiya etdiyini və sosial beyindəki fərdi fərqlərin sosial davranışa və şəxsiyyətlərarası münasibətlərə necə təsir edə biləcəyini anlamaq məqsədi daşıyır.
Sosial beynin öyrənilməsi insanın sosial davranışı, ünsiyyəti və autizm spektri pozğunluğu və sosial narahatlıq kimi sosial pozğunluqlar haqqında məlumat əldə etmək üçün çox vacibdir. Bu, bizi unikal sosial varlıqlar edən və insanların qarşılıqlı əlaqəsinin mürəkkəbliklərində necə hərəkət etdiyimizi daha yaxşı anlamağa kömək edir.
Aris Məmmədov
Vətən Naminə Mətbuat Xidməti
