Qasırğalar:
Yüksək sürətli küləklər: Qasırğalar saatda 74 mildən (saatda 119 kilometr) çox sürətə çata bilən güclü küləklərlə xarakterizə olunur. Bu küləklər ağacları kökündən çıxara, binalara və infrastruktura ziyan vura və geniş dağıntılara səbəb ola bilər.
Fırtına dalğası: Qasırğalar sahilə itələnən su divarı olan fırtına dalğası yaradır. Bu dalğalanma sahilyanı daşqınlarla nəticələnə bilər, eroziyaya, alçaq ərazilərin su altında qalmasına və sahilə yaxın tikililərin zədələnməsinə səbəb ola bilər.
Güclü yağış: Qasırğalar tez-tez leysan yağışları gətirir, daşqınlara, sürüşmələrə və sellərə səbəb olur. Həddindən artıq yağış çayların sahillərini aşmasına səbəb ola bilər ki, bu da daha çox daşqınlara və dağıntılara səbəb ola bilər.D
Daşqınlar:
Çayların daşması: Güclü və uzun sürən yağışlar çayların sahillərini aşmasına və geniş daşqınlara səbəb ola bilər. Çayın daşması infrastruktura, o cümlədən yollara, körpülərə və sel düzənliklərində yerləşən binalara ziyan vura bilər.
Fövqəladə daşqınlar: Qısa müddətdə yağan intensiv yağışlar qəfil və az xəbərdarlıqla baş verən daşqınlarla nəticələnə bilər. Bu daşqınlar avtomobilləri yuyub apara, binalara ziyan vura, insan həyatı üçün təhlükə yarada bilər.
Eroziya və çöküntülərin çökməsi: Sel suları torpağı eroziya edə bilər, bu da məhsuldar torpaqların itirilməsinə və bitki örtüyünün zədələnməsinə səbəb olur. Əksinə, onlar ekosistemləri dəyişdirərək və suyun keyfiyyətinə təsir edərək başqa ərazilərdə çöküntü yatıra bilərlər.
Meşə yanğınları:
Bitki örtüyünün məhvi: Meşə yanğınları sürətlə yayıla və ağaclar, kollar və çalılar da daxil olmaqla geniş bitki örtüyünü yandıra bilər. Bu məhv vəhşi təbiətin yaşayış yerlərinə, biomüxtəlifliyə və ekosistem dinamikasına təsir göstərir.
Torpağın deqradasiyası: Meşə yanğınlarının intensiv istiliyi torpağın deqradasiyasına və qida maddələrinin itkisinə səbəb ola bilər. Bu, yeni bitki örtüyünün böyüməsinə mane ola bilər, suyun keyfiyyətinə təsir edə bilər və eroziya riskini artıra bilər.
Havanın çirklənməsi: Meşə yanğınları atmosferə çoxlu miqdarda tüstü, kül və çirkləndiricilər buraxaraq havanın keyfiyyətinin pisləşməsinə səbəb olur. Bu, xüsusilə tənəffüs xəstəlikləri olan insanlar üçün insan sağlamlığına mənfi təsir göstərə bilər.
Qeyd etmək vacibdir ki, bu təbii fəlakətlər çox vaxt həm ani, həm də uzunmüddətli nəticələrə malikdir. Onlar icmaların yerdəyişməsi, insan itkisi, infrastrukturun zədələnməsi, iqtisadi təsirlər və ekoloji pozulmalarla nəticələnə bilər. Zərərlərin yumşaldılması səyləri, fəlakətlərə hazırlıq və effektiv cavab strategiyaları bu hadisələrin vurduğu zərərin minimuma endirilməsi və təsirə məruz qalmış ərazilərdə davamlılığın təşviq edilməsi baxımından mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
Asiman Xəlili
Vətən Naminə Mətbuat Xidməti