Popkorn, qarğıdalı ləpələrini patlayana qədər qızdırmaqla hazırlanan məşhur qəlyanaltı yeməyidir. Popkorn kimyası ləpələr qızdırıldıqda baş verən bir neçə fərqli prosesi əhatə edir.
Popkornun əsas komponentlərindən biri ləpənin çəkisinin təxminən 14%-ni təşkil edən sudur. Nüvə qızdırıldıqda içindəki su buxarlanmağa və genişlənməyə başlayır. Nüvə daxilində təzyiq artdıqca, xarici qabıq sonda qoparaq nüvənin partlamasına səbəb olur.
Popkornun digər mühüm komponenti nişastadır ki, bu da nüvənin çəkisinin təxminən 76%-ni təşkil edir. Nüvə qızdırıldıqda, nişasta jelatinləşməyə başlayır və ya daha maye bir formada parçalanır. Nüvə içərisində təzyiq artdıqca, jelatinləşdirilmiş nişasta genişlənir və popkornla əlaqələndirdiyimiz tüklü ağ kütləni əmələ gətirir.
Popkornun qızdırıldığı temperatur da vacibdir. Popkorn adətən təxminən 180°C (356°F) temperaturda açılır, bu, nüvənin içindəki suyun buxarlanmasına səbəb olacaq qədər yüksəkdir, lakin nişastanın yanması üçün o qədər də yüksək deyil.
Popkornu bişirmək üçün istifadə edilən yağ növü də onun kimyasına təsir edə bilər. Ticarət popkornlarının əksəriyyəti bitki yağında bişirilir, tərkibində yağ turşularının qarışığı var ki, bu da ləpədəki nişasta ilə reaksiyaya girərək müxtəlif ləzzətlər və aromalar yarada bilər.
Ümumiyyətlə, popkorn kimyası su, nişasta, istilik və yağın qarşılıqlı təsirini ehtiva edən mürəkkəb və maraqlı bir mövzudur. Bu prosesləri başa düşməklə, yemək alimləri və aşpazlar bu sevimli qəlyanaltı yeməyinin yeni və dadlı variantlarını yarada bilərlər.
Asiman Xəlili
Vətən Naminə Mətbuat Xidməti
