Nihilizm həyatın kainat üçün heç bir mənası və məqsədi olmadığına inanan fəlsəfi baxışdır. Nihilizm heç bir mənalı dəyərin olmadığına, dəyər mühakimələrinin sırf özbaşına olduğuna və insan həyatının mənasız olduğuna inanır. Bu söz latınca “heçlik” və ya “boşluq” mənasını verən “nihil” sözündən götürülüb.
Nihilizm insan həyatının mənasızlığına və ya kainatın mənasızlığına inanmaqla yanaşı, hər hansı bir hakimiyyətə, institusional strukturlara və ya sifarişlərə tənqidi münasibət də nümayiş etdirir. Bu fəlsəfi yanaşma bəzi insanlar üçün azadlıq və müstəqillik axtarışının ifadəsi kimi qəbul edilsə də, bəziləri üçün məyusluq və ümidsizliyə səbəb ola bilər.
Nihilizm fəlsəfi olaraq müxtəlif yollarla müəyyən edilə bilər və bir çox alt növə malikdir. Məsələn, qnoseoloji nihilizm biliyin mümkün olmadığına, əxlaqi nihilizm isə ümumbəşəri mənəvi dəyərin olmadığına inanır. Digər janrlara ekzistensial nihilizm, estetik nihilizm və siyasi nihilizm daxildir.
Nəticə olaraq qeyd edək ki, nihilizm həyatın mənası və dəyəri olmadığına inanan fəlsəfi baxışdır. Bu yanaşma insan həyatının mənasızlığını və nizamsızlığını önə çıxarsa da, tənqidi mövqe nümayiş etdirərək hakimiyyətə, təşkilati quruluşa və nizama qarşı çıxır.
Həlimə Əliyeva
Vətən Naminə Mətbuat Xidməti
