Sovet İttifaqı, xüsusən də öz döyüş maşınının yanacağı üçün Azərbaycan neftindən çox güvənirdi.
Müharibənin ilkin mərhələlərində Almaniyanın Rumıniyada əhəmiyyətli neft ehtiyatlarına çıxışı var idi, lakin Sovet İttifaqı tərəfindən həyata keçirilən tədbirlər nəticəsində bu ehtiyatlar kəsildi. Bu, Almaniyanı alternativ neft mənbələri axtarmağa məcbur etdi və onlar diqqətlərini Azərbaycanın yerləşdiyi Qafqaza çevirdilər.
Buna cavab olaraq Sovet İttifaqı Azərbaycanın neft ehtiyatlarını qorumaq üçün addımlar atdı. Onlar neft sənayesinin mərkəzi olan Bakı şəhərindən əhalinin böyük hissəsini evakuasiya etmiş, neft qazma avadanlığını dağlarda daha təhlükəsiz yerlərə köçürmüşlər. Onlar Azərbaycanın başqa yerlərində də yeni neft yataqlarının işlənməsinə böyük sərmayə qoydular.
Bu ehtiyat tədbirlərinə baxmayaraq, almanlar 1942-ci ildə Bakını və onun neft mədənlərini tutmaq məqsədi ilə Qafqaza hücuma keçə bildilər. Lakin Sovet İttifaqı işğalı dəf edə və neft ehtiyatlarını qoruya bildi.
Azərbaycan neftinin müharibə üçün əhəmiyyəti təkcə Sovet İttifaqı ilə məhdudlaşmırdı. Müttəfiqlər də öz döyüş maşınlarını yanacaq üçün bu neftdən istifadə edirdilər. Xüsusilə ingilislər Fars körfəzindən İrana və Azərbaycana daxil olan Fars Dəhlizi kimi tanınan təchizat marşrutu qurdular. Bu, onlara Azərbaycandan neftin böyük ehtiyac olduğu Sovet İttifaqına daşınmasına imkan verdi.
Nəticə olaraq, Azərbaycan nefti İkinci Dünya Müharibəsində həm Sovet İttifaqı, həm də Müttəfiqlər üçün mühüm rol oynamışdır. Onun strateji resurs kimi əhəmiyyəti onun ehtiyatlarını qorumaq və istismar etmək üçün əhəmiyyətli səylərə səbəb oldu və müharibə səylərinə verdiyi töhfə münaqişənin gedişatını Müttəfiqlərin xeyrinə çevirməyə kömək etdi.
Asiman Xəlili
Vətən Naminə Mətbuat Xidməti
