Mandela effekti böyük bir qrup insanın bir hadisəni və ya faktı onun baş verdiyi və ya sənədləşdirildiyi şəkildən fərqli xatırladığı bir fenomendir. Çoxları onun 1980-ci illərdə həbsxanada öldüyünə inandığı üçün Nelson Mandelanın adını daşıyır, əslində o, 1990-cı ildə azad edilib və 2013-cü ildə vəfat edib.
Mandela effekti yanlış məlumat, yanlış şərh, səhv yaddaş və ya pop mədəniyyətinin təsiri kimi müxtəlif səbəblərdən yarana bilər. Məsələn, bəzi insanlar məşhur uşaq kitabı seriyasını “Berenşteyn ayıları”, digərləri isə “Berensteyn ayıları” kimi xatırlayırlar.
Mandela Effekti alternativ reallıqlar və paralel kainatlardan sosial psixologiya və idrak qərəzlərinə qədər bir çox nəzəriyyə və izahatların mövzusu olmuşdur. Bununla belə, bu nəzəriyyələrin heç birini dəstəkləmək üçün heç bir elmi dəlil yoxdur və Mandela effekti hələ də müzakirə və fərziyyə mövzusu olaraq qalır.
Asiman Xəlili
Vətən Naminə Mətbuat Xidməti