Kofein birbaşa mərkəzi sinir sisteminə, xüsusən də sinir ötürülməsinin baş verdiyi sinapslara təsir edərək insanı oyaq saxlayır. Əsasən onun etdiyi şey yorğunluq və tükənməyə səbəb olan və sinir boşluqlarında yığılan asetilkolin və adenozinin parçalanmasını təmin edərək sinir ötürülməsini rahatlaşdırmaqdır.
Bu günə qədər kofein istehlakının çoxsaylı faydaları müəyyən edilmişdir. Onlardan bəziləri aşağıdakılardır:
- Kofeinin stimullaşdırıcı təsiri səbəbiylə astma, vaxtından əvvəl doğum apnesi və ağciyər displazisi kimi xəstəliklərin müalicəsində təsirli olduğu bildirilmişdir. Onun kimyəvi quruluşu astma xəstələrinin müalicəsində istifadə edilən teofilin adlı maddəyə bənzəyir.
- Bəzi araşdırmalar göstərir ki, kofeinin bir sıra dərmanlarla qəbulu dərmanların təsirini artırır.
- Kofeinin maddələr mübadiləsini sürətləndirici təsiri də var. Buna görə də əksər dietoloqlar yaşıl çay içməyi məsləhət görür.
- Kofein istehlakı qaraciyər xəstəliklərinin miqdarını azaldır.
- Onun dəqiqliyi hələ dəqiq olmasa da, peqinterferon və ribavirinlə birlikdə hepatit C-nin müalicəsində təsirli olduğu iddia edilir.
- İdmançılar üzərində aparılan bir araşdırma kiloqrama 10 milliqram kofein qəbul edən idmançılarda performansın yaxşılaşdığını göstərdi.
Kofein təkcə insanlarda deyil, digər canlılarda da istifadə olunan bir molekuldur. Məsələn, bir çox bitki kofein buraxaraq həşəratları öldürə bilər. Başqa sözlə, kofein bitkilərdə “insektisid” kimi istifadə edilən bir molekuldur.
Nigar Həziyeva
Vətən Naminə Mətbuat Xidməti
