Bu, planetin davamlı inkişafı və qorunması istiqamətində kollektiv şəkildə işləmək üçün millətlər, təşkilatlar və fərdlər arasında əməkdaşlığı nəzərdə tutur.
İqlim və ətraf mühit üzrə qlobal əməkdaşlığın əsas aspektlərinə aşağıdakılar daxildir:
Beynəlxalq Sazişlər: Ölkələr danışıqlar aparmaq və iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə və ətraf mühitin qorunması üçün hədəfləri, öhdəlikləri və çərçivələri müəyyən edən sazişləri imzalamaq üçün bir araya gəlirlər. Ən diqqətəlayiq nümunə 2015-ci ildə qəbul edilmiş Paris Sazişidir ki, bu sazişin məqsədi qlobal istiləşməni sənayedən əvvəlki səviyyədən 2 dərəcə Selsidən xeyli aşağı məhdudlaşdırmaq və onu 1,5 dərəcə Selsi ilə məhdudlaşdırmaq üçün səylər göstərməkdir.
Zərərlərin azaldılması səyləri: Ölkələr istixana qazı emissiyalarını azaltmaq və daha təmiz və bərpa olunan enerji mənbələrinə keçid üçün əməkdaşlıq edirlər. Bu, inkişaf etməkdə olan ölkələrə emissiyaların azaldılması məqsədlərinə çatmasına kömək etmək üçün texnologiyaların, ən yaxşı təcrübələrin və maliyyə dəstəyinin mübadiləsini əhatə edir.
Uyğunlaşma və Dayanıqlılıq: Qlobal əməkdaşlıq həssas bölgələrə və icmalara iqlim dəyişikliyinin təsirlərinə qarşı dayanıqlığın yaradılmasında yardıma yönəlib. Buraya iqlimə davamlı infrastrukturun qurulması və kənd təsərrüfatı təcrübələrinin təkmilləşdirilməsi kimi uyğunlaşma tədbirləri üçün maliyyə və texniki dəstəyin təmin edilməsi daxildir.
Biomüxtəlifliyin Qorunması: Bioloji müxtəlifliyin qorunması və qorunması üçün millətlər arasında əməkdaşlıq çox vacibdir. Bu, qorunan ərazilərin yaradılması və idarə olunmasını, vəhşi təbiətin qeyri-qanuni ticarətinin qarşısının alınmasını və təbii ehtiyatlardan davamlı istifadənin təşviqini əhatə edir.
Texnologiya Transferi: İnkişaf etmiş ölkələr ekoloji cəhətdən təmiz texnologiyaların və innovasiyaların ötürülməsini asanlaşdırmaq üçün inkişaf etməkdə olan ölkələrlə əməkdaşlıq edir, daha davamlı inkişaf yollarına imkan verir.
Maliyyə Dəstəyi: İnkişaf etmiş ölkələr tez-tez inkişaf etməkdə olan ölkələrə iqlim dəyişikliyinin azaldılması və uyğunlaşma səylərini dəstəkləmək üçün maliyyə yardımı göstərirlər. Bu dəstək maliyyə boşluğunu aradan qaldırmağa kömək edir və ekoloji cəhətdən təmiz layihələrin həyata keçirilməsinə imkan verir.
Tədqiqat və Məlumat Paylaşımı: Elmi tədqiqat və məlumat mübadiləsi sahəsində əməkdaşlıq iqlim dəyişikliyi və ətraf mühit problemlərinin anlaşılmasını artırır. Bilik və məlumatların paylaşılması daha effektiv siyasət və strategiyalara gətirib çıxara bilər.
İctimai Maarifləndirmə və Təhsil: Qlobal əməkdaşlıq davamlı davranışları və hərəkətləri təşviq etmək üçün iqlim dəyişikliyi və ətraf mühit problemləri ilə bağlı ictimai məlumatlılığın və maarifləndirmənin təşviqini əhatə edir.
Özəl Sektorun İştirakı: Biznesləri və sənayeləri davamlı təcrübələri qəbul etməyə və ekoloji cəhətdən təmiz texnologiyalara investisiya etməyə təşviq etmək çox vacibdir. Dövlət-özəl tərəfdaşlıq ətraf mühitin mühafizəsi səylərinin inkişafında mühüm rol oynaya bilər.
Dayanıqlı İnkişaf Məqsədləri (SDGs): Əməkdaşlıq Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Dayanıqlı İnkişaf Məqsədləri ilə uzlaşdırılır, bunlar təmiz su və kanalizasiya, əlverişli və təmiz enerji, iqlim fəaliyyəti, su altında həyat və quruda həyat kimi ekoloji məqsədləri əhatə edir.
Nəticə etibarı ilə, iqlim və ətraf mühit üzrə qlobal əməkdaşlıq planetin gələcəyini qorumaq və indiki və gələcək nəsillər üçün davamlı və firavan dünyanı təmin etmək üçün çox vacibdir.
Asiman Xəlili
Vətən Naminə Mətbuat Xidməti
