Hər ikisi bir-biri ilə əlaqəli, lakin silahlı qüvvələrin döyüşlərə necə yaxınlaşdığını və iştirakını istiqamətləndirən fərqli anlayışlardır.
Hərbi Strategiya:
Hərbi strategiya müharibə və ya kampaniyada uzunmüddətli məqsəd və məqsədlərə nail olmaq üçün nəzərdə tutulmuş ümumi plana aiddir. Bu, ölkənin siyasi və ya hərbi məqsədlərinə nail olmaq üçün resursların ayrılmasını və müxtəlif hərbi alətlərin istifadəsini nəzərdə tutur. Hərbi strategiyanın əsas elementlərinə aşağıdakılar daxildir:
Məqsədin müəyyən edilməsi: Hərbi kampaniya və ya müharibənin arzu olunan son vəziyyətini və məqsədlərini müəyyən etmək.
Güclü və Zəif tərəflərin qiymətləndirilməsi: Ordunun imkan və resurslarının qiymətləndirilməsi və rəqibin güclü və zəif tərəflərinin qiymətləndirilməsi.
Risk təhlili: Strategiyanın icrası zamanı yarana biləcək potensial risklərin və qeyri-müəyyənliklərin müəyyən edilməsi.
Əməliyyat planlaşdırması: Məqsədlərə çatmaq üçün qüvvələrin, resursların və aktivlərin necə və harada yerləşdirilməsinin müəyyən edilməsi.
Siyasi Məqsədlərlə Koordinasiya: Gücdən istifadəni təmin etmək üçün hərbi əməliyyatların siyasi məqsədlərlə uzlaşdırılması daha geniş milli maraqları dəstəkləyir.
Çeviklik və Uyğunlaşma: Münaqişənin gedişi zamanı vəziyyət dəyişdikcə strategiyanı tənzimləməyə hazır olmaq.
Hərbi taktika:
Digər tərəfdən, taktika qısamüddətli məqsədlərə çatmaq üçün konkret döyüşlərdə və ya döyüşlərdə istifadə olunan üsul və hərəkətlərə diqqət yetirir. Taktika düşmən üzərində taktiki üstünlük əldə etmək üçün döyüş meydanında hərbi qüvvələrin yerləşdirilməsi və manevr edilməsini nəzərdə tutur. Hərbi taktikanın əsas elementlərinə aşağıdakılar daxildir:
Birləşmələr və manevrlər: Döyüş meydanında qoşunların təşkili və hərəkətinin müəyyən edilməsi.
Atəş Gücü və Atəş Dəstəyi: Üstünlük əldə etmək üçün silahlardan və artilleriya və ya hava dəstəyi kimi dəstək elementlərindən istifadə.
Müdafiə tədbirləri: Düşmən hücumlarını effektiv dəf etmək üçün istehkamların, maneələrin və müdafiə mövqelərinin yerləşdirilməsi.
Hücum Hərəkətləri: Düşmənin müdafiəsindəki zəifliklərdən istifadə etmək üçün hücumların planlaşdırılması və həyata keçirilməsi.
Komandanlıq və Nəzarət: Tapşırıq zamanı bölmələr arasında effektiv əlaqə və koordinasiyanın təmin edilməsi.
Strategiya və taktikaların statik anlayışlar olmadığını, lakin dəyişən şəraitə, yeni kəşfiyyata və əvvəlki tapşırıqlardan öyrənilmiş dərslərə əsaslanan münaqişə zamanı davamlı olaraq təkamül etdiyini başa düşmək çox vacibdir.
Uğurlu hərbi əməliyyatlar effektiv strateji planlaşdırma və düzgün taktiki icra arasında diqqətli tarazlıq tələb edir. Yaxşı strategiya taktiki uğurun əsasını qoyur və effektiv taktika strateji məqsədlərə nail olmağa kömək edir. Generallardan tutmuş kiçik bölmə komandirlərinə qədər müxtəlif səviyyələrdəki hərbi liderlər strategiya və taktikaların formalaşdırılması və həyata keçirilməsində mühüm rol oynayırlar. Dinamik mühitlərdə uyğunlaşmaq, improvizasiya etmək və əsaslandırılmış qərarlar qəbul etmək bacarığı hərbi uğur üçün çox vacibdir.
Aris Məmmədov
Vətən Naminə Mətbuat Xidməti
