Gəlin fotoqrafiyanın təkamülünün əsas mərhələləri ilə qısa bir səyahət edək:
1. Erkən Təcrübələr (e.ə. 5-ci əsr – eramızın 19-cu əsri):
Camera Obscura: Kiçik, qaranlıq otaq və ya qutu vasitəsilə şəkillər çəkmək konsepsiyasının qədim kökləri var. Rəssamlar rəsm və rəsm üçün kamera qaranlıqdan istifadə edirdilər.
2. Dagerreotip dövrü (1830-1840-cı illər):
Louis Daguerre: 1839-cu ildə Daguerre dagerreotipini təqdim etdi, bu, gümüşü mis boşqabda bənzərsiz bir görüntü yaradan fotoqrafik prosesdir. Bu, praktik fotoqrafiyanın başlanğıcını qeyd etdi.
3. Kalotip və Kağız Neqativləri (1840-1850-ci illər):
William Henry Fox Talbot: Talbot kağız neqativlərdən istifadə edən kalotip prosesini inkişaf etdirdi. Bu üsul bir neqativdən çoxlu müsbət çap etməyə imkan verdi.
4. Yaş Plitə Kollodionu (1850-1880-ci illər):
Frederick Scott Archer: Əvvəlki üsullarla müqayisədə daha qısa məruz qalma müddəti təklif edən yaş boşqab kolodiyası prosesini təqdim etdi.
5. Quru Boşqab və Film (1870-1880-ci illər):
George Eastman: 1880-ci illərdə Eastman quru boşqablar və elastik film təqdim edərək fotoqrafiyada inqilab etdi və fotoqrafiyanı daha əlçatan etdi.
6. Kodak və Snapshot Photography (1888):
George Eastman: 1888-ci ildə təqdim edilən Kodak kamerası 100 ekspozisiya üçün əvvəlcədən filmlə yüklənmiş sadə qutu kamera idi. Çəkilişdən sonra istifadəçilər filmin hazırlanması və yenidən yüklənməsi üçün bütün kameranı Kodak-a göndərdilər.
7. Şəkilçilik (19-cu əsrin sonu – 20-ci əsrin əvvəlləri):
Alfred Stieglitz və Edward Steichen kimi fotoqraflar fotoqrafiyanı sırf sənədli mühitdən daha çox bədii ifadə forması kimi vurğulayaraq, şəkilçiliyi qəbul etdilər.
8. Modernizm və Düz Fotoqrafiya (1920-1930-cu illər):
Ansel Adams, Dorothea Lange və Paul Strand: Daha sadə, sənədli üslubu mənimsəmiş, dünyanı ağır manipulyasiyalar olmadan ələ keçirmişdir.
9. 35 mm və Rəngli Fotoqrafiya (1930-1940-cı illər):
Leica Camera: Daha portativ alternativ təmin edən 35 mm formatını təqdim etdi.
Kodachrome Film: 1930-cu illərdə Kodak tərəfindən hazırlanmış, rəngli fotoqrafiyanı populyarlaşdırmışdır.
10. Müharibədən sonrakı yeniliklər (1950-1960-cı illər):
Instant Photography: Polaroid istifadəçilərə yerindəcə fotoşəkillər hazırlamağa imkan verən ani film təqdim etdi.
35 mm SLR Kameralar: Tək Lensli Refleks kameralar peşəkar və həvəskar fotoqraflar arasında populyarlaşdı.
11. Rəqəmsal İnqilab (20-ci əsrin sonu – indiki):
Rəqəmsal Kameralar: 20-ci əsrin sonlarında təqdim edilən rəqəmsal kameralar sənayedə inqilab etdi, görüntüləri dərhal nəzərdən keçirməyə və manipulyasiya etməyə imkan verdi.
Smartfon Fotoqrafiyası: Yüksək keyfiyyətli kameralarla təchiz edilmiş smartfonların artması insanların şəkilləri çəkmə və paylaşma üsullarını dəyişdirdi.
12. Müasir Fotoqrafiya (Hazırda – Davam edir):
Rəqəmsal Manipulyasiya: Adobe Photoshop kimi proqram vasitələri fotoşəkillərin redaktə və manipulyasiya üsulunu dəyişdi.
Müxtəlif üslublar və janrlar: Fotoqrafiya bu gün sənədli və küçə fotoqrafiyasından tutmuş konseptual və eksperimental yanaşmalara qədər geniş üslubları əhatə edir.
Fotoqrafiya tarixinə səyahət insan yaradıcılığına, texnoloji tərəqqiyə və ətrafımızdakı dünyanı qavramağımızın və ələ keçirməmizin inkişaf edən yollarına sübutdur. Hər bir dövr bu gün yüksək qiymətləndirdiyimiz fotoqrafiya sənəti və texnologiyasının zəngin qobeleninə töhfə verərək öz izini qoyub.
