Ən çox görülən diş problemlərindən biri olan diş ətinin çəkilməsi hər yaşda və cinsdə rast gəlinir. Elmi dildə periodontit adı ilə tanınan diş əti çəkilməsi zamanı diş ilə ət arasında yerləşən bakteriyalar qalın ərp əmələ gətirir. Bu ərp zamanla təmizlənmədikdə, burada yapışqan təbəqə əmələ gəlir. Təbəqə diş ətinin çürüməsinə səbəb olur. Diş ətləri bakteriyalara görə çənəyə doğru çəkilir. Diş ətinin iltihabı hətta diş itkisinə qədər irəliləyir. Diş əti çəkilməsinə vaxtında müdaxilə edilmədikdə, dişlərdə və çənədə sümük əriməsi, qan dövranı sistemində bakterial artım və sümük iltihabı kimi xəstəliklərin yaranmasına zəmin yaradır.
Diş ətinin çəkilmə səbəbləri:
- Dişlərin təmizlənməsi vaxtında və lazımi səviyyədə aparılmadıqda,
- Nikotin və kofein maddələrinin həddindən artıq istehlakı,
- İnkişaf dövründə lazımi miqdarda C və K vitaminləri qəbul edilmədikdə,
- Ağızda davamlı iltihab problemləri olduqda,
- Hamiləlik və menopauza sonrası qadınlarda hormonal pozğunluqlar,
- Ağır xəstəliklər nəticəsində istifadə edilən uzun müddətli dərmanların yan təsirləri diş əti çəkilməsinə səbəb olur.
Diş ətinin çəkilmə əlamətləri:
- Parlaq qırmızı, tünd qırmızı və ya bənövşəyi diş ətləri;
- Şişmiş və ya qabarıq diş ətləri;
- Ağrılı çiynəmə;
- Pis nəfəs;
- Dişləri fırçalayarkən ağrı və qanaxma;
- Hətta yanağa toxunduqda dişlərdə və diş ətlərində ağırların hiss olunmaı;
- İsti və soyuq yemək və ya içkilərə qarşı həssaslıq;
- Dişlərin laxlaması və düşməsi.
Periodontitin azaldılması və ya qarşısının alınması üçün müxtəlif sadə tədbirlər görmək mümkündür.
Bu tədbirlərə, ilk növbədə, insanın dişlərini gündə ən azı iki dəfə, hər yemək və ya qəlyanaltıdan sonra fırçalamaq daxildir.
Fərdi yumşaq diş fırçası istifadə etməli və fırçanı ən azı üç ayda bir dəyişdirməlidir. Elektrikli diş fırçaları lövhə və diş daşını təmizləməkdə daha təsirli ola bilər. Diş ipi gündə ən azı bir dəfə istifadə edilməlidir.
Diş həkimi tərəfindən tövsiyə edilən hallarda, dişlərarası ərpi azaltmaq üçün ağız qarğarası edilə bilər.
Diş həkiminin tövsiyə etdiyi cədvələ uyğun olaraq müntəzəm peşəkar diş təmizləmə aparılmalıdır.
Siqaret və tütün istifadəsi ikinci ən vacib amil kimi qaçınılmalıdır. Bunlar ağız quruluğuna və bakteriyaların inkişafına kömək edən maddələrdir.
Diş əti çəkilməsinin müalicəsinin məqsədi dişlərin ətrafındakı cibləri hərtərəfli təmizləmək və ətraf sümüyün daha çox zədələnməsinin qarşısını almaqdır. Müvəffəqiyyətli müalicə, həmçinin ağız boşluğunun yaxşı gündəlik baxım rejimi və tütündən istifadəni dayandırmağı tələb edir.
Nigar Həziyeva
Vətən Naminə Mətbuat Xidməti