Ailə təzyiqi bir çox insanın həyatında qarşılaşdığı problemdir. Ailə təzyiqi bir ailə üzvünün digər ailə üzvlərinə mənfi təsir göstərməsidir. Bu təsir müxtəlif formalarda ola bilər və hər ailədə fərqli şəkildə görünə bilər. Bu yazıda ailə təzyiqi anlayışı haqqında daha ətraflı bir perspektiv təqdim edəcəyəm.
Ailə təzyiqi müxtəlif formalarda ola bilər. Bu təzyiq ailə üzvlərindən biri digər ailə üzvlərinə həddindən artıq tələblər və ya təzyiqlər göstərdikdə baş verə bilər. Məsələn, valideynin övladına yüksək akademik gözləntilərə sahib olması və ya müəyyən bir peşə seçməsi üçün daim təzyiq etməsi ailə təzyiqinə misal ola bilər. Eyni zamanda, bacı-qardaşın digər qardaşları idarə etməsi və ya tənqid etməsi də ailə təzyiqinə səbəb ola bilər.
Ailə təzyiqini hər yaşda olan insanların həyatında görmək olar. Uşaqlar tez-tez valideynləri tərəfindən təzyiq hiss edə bilərlər. Valideynlər övladlarının gələcək uğurlarına böyük ümid bəslədikdə, uşaqlar bu gözləntiləri qarşılamaq üçün həddindən artıq stress keçirə bilərlər.
Yeniyetməlik dövründə ailə təzyiqi həmyaşıd təzyiqi ilə birlikdə yeniyetmələrin davranışlarına və qərarlarına təsir göstərə bilər. Ailə təzyiqini böyüklərin həyatında da görmək olar. Məsələn, yetkin bir insanın evlənmək üçün valideyn təzyiqi onların iş seçimlərinə və ya həyat tərzi qərarlarına da təzyiq göstərə bilər.
Ailə təzyiqi psixoloji sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər. Özünü təzyiq altında hiss edən insanlar stress və narahatlıq kimi emosional problemlər yaşaya bilərlər. Ailə təzyiqi həm də insanın özünə hörmətinə təsir edə bilər və onun öz qərarlarını qəbul etməsinə mane ola bilər. Həmçinin, ailə təzyiqi insanların həyatında təkrarlanan və qeyri-sağlam davranış nümunələrinə səbəb ola bilər. Məsələn, ailə təzyiqi altında böyüyən bir insan daima başqalarının istəklərini öz istəklərindən üstün tuta bilər və ya öz qərarlarından ümumiyyətlə qaça bilər.
Ailə təzyiqi ilə mübarizə aparmağın bir çox yolu var. Birincisi, öz sərhədlərini təyin etmək və bu sərhədləri ailə üzvlərinə ifadə etmək vacibdir.
Həlimə Əliyeva
Vətən Naminə Mətbuat Xidməti
